İnternetin Derin ve Karanlık Yüzü: Deep Web ve Dark Web

Elon Musk’ın uzaya otomobil göndermesinden mi etkilendim bilmem ama bu yazımda ben de siber uzayın derinlerinde olanları yazmak istedim. İnternetin derin, karanlık yüzü Deep Web ve Dark Web nedir? Bize sunulan yollarla ulaşamadığımız bu katmanlarda, neler olmuş ya da olmaya devam ediyor?

Ne yazık ki insanoğlu, yine kuralı bozmadı ve gittiği her yere suçu da beraberinde götürdü. XIX yy. İngiliz yazarı John Ruskin’in dediği gibi, ‘Gizliliğin olduğu hey yerde suç ve tehlike vardır’. Tıpkı bu dünyada olduğu gibi,  Yeni Dünya’ da da iyiler ve kötüler kendi ittifaklarını oluşturdular.

Bakalım kim, neyi, nasıl yapmış…

Deep Web ve Dark Web Nedir?

 

Hayır! Her ne kadar öyle olsa da ben ‘buzdağının görünmeyen yüzü’ demek istemiyorum. 🙂 İnterneti üç katman olarak düşünelim. Yüzey ağ, derin ağ (deep web)  ve karanlık ağ (dark web)… Yüzey ağ, günlük yaşantımızda kullandığımız, bilinen arama motorları ile ulaşabildiğimiz, şeffaf internet diyebileceğimiz alan. Siber uzayın sadece %4 ile %10 aralığını kapsıyor. Yazıya konu olan Deep Web ve Dark Web ise, tıpkı yaşadığmız evren gibi uçsuz bucaksız bir boşluk. Bilindik arama motorlarında dizinlenemeyen çevirimiçi içeriklerin tamamının bulunduğu yer. Dep Web’in gizli kalmış, karanlık bölgelerine de Dark Web deniliyor. En karanlık organizasyonlar da burada yapılıyor.

Deep Web, ilk olarak 90’lı yılların sonlarında, Amerikalı bir akademisyen ve girişimci olan Micheal Bergman tarafından ortaya atıldı. O günlerde Bergman, Deep Web’in yüzey internetinin iki-üç katı olduğunu anlatırken; bugün  400-500 katından fazla olduğu tahmin ediliyor. Bu arada, Hidden Web (gizli web) ya da Insvisible Web (görünmeyen web) gibi tanımlamalar da duyarsanız, anlayın ki onlar da Deep Web’den bahsediyorlar.

Mevcut tüm Deep Web ve Dark Web sayfalarında yapılan analizler sonucunda dil popülaritesinin aşağıdaki gibi olduğu raporlanmıştır. / Balduzzi M., Ciancaglini V. (Trend Micro)

Deep Web detaylı analizlerini görmek için okumanızı tavsiye ederim: https://goo.gl/JuV9mc

Siber Uzayın Geçiş Kapısı Ne?

Google gibi standart bir web tarayıcınızın olması, size siber uzayın derinlerine gidecek kapıyı açmıyor. Çünkü Deep Web ve Dark Web, fiziksel dünyada ki yasaların ve yasa koyucuların hükmedemediği bir dünya. Gizlenmiş, ulaşılması zor, herkes tarafından görünmeyene, anonim kalarak ulaşmanız gerekiyor. Ne demiştik; gizliliğin olduğu yerde suç ve tehlike de vardır. İnternetin derin ve gizli dünyasına geçmek için en çok kullanılan iki kapı: Tor ve FreeNet…

Tor (The Onion Routing): Kullanıcıların gerçek kimliklerini gizleyerek iletişim kurmayı sağlayan bir yazılımdır. İlk olarak 1995 yılında ABD Deniz Harp Araştırma Laboratuvarı’nda, gizli servislerin istihbarat bilgilerini korumak amacıyla geliştirilmiş. Sonrasında ‘kalabalık olursak daha iyi gizleniriz’ mantığıyla, 2004 yılında, açık kaynak lisanlı hale getirilmiş.

Tor’un çalışma mantığını mühendisbeyinler.net çok basit ve anlaşılır anlatmış:

“Tor, anonim ağ yapılarından onion routing mantığında çalışır. Tor üzerinden bir internet sitesine istek yolladığında en az 5 server üzerinden istek gönderilir. İstek ilk server tarafından değerlendirilir, sonra ikinci servera iletilir. Daha sonra ikinci server isteği değerlendirir ve bunu üçüncü servera iletir. Tüm bu işlemler istek gönderdiğiniz siteye erişesiye kadar devam eder. Bu işlemler gerçekleşirken bilgileriniz şifrelenir. Her server  Bilgileriniz her server geçişinde şifrelendiğinden ve bağlantı yollarken bir çok server üzerinden geçtiğinizden dolayı hangi bağlantıya giriş yapıldığını öğrenmek neredeyse imkansız olur. Bu da güvenirliliği arttırır. Hız açısından bir çok server yolu üzerinden bağlantı sağladığı için normal google üzerinden bağlantı yapmaktan daha yavaş bir bağlantı hızı sunmaktadır.” yazının tamamı için https://goo.gl/LdAFaY

İnternet yasaklarının yaygın olduğu ülkeler için;  Facebook 2014 yılında  .onion uzantılı adresini kullanıma sundu. 2016 yılında, Tor üzerinden Facebook’a bağlanan kişi sayısı  1 milyon olarak açıklandı.  Geçtiğimiz yıl New York Times gazetesi de web sitesinin Tor onion versiyonunu sunacağını açıkladı. Bu arada yasaklı ülke demişken; ülkemizde 50 bin kişinin kullandığı Tor Browser ve Tor’a ait servislere erişim 2016 yılında engellendi. 🙂

FreeNet: Edinburg Üniversitesi’nden Ian Clarke isimli bir genç, 1995’te hazırladığı bir tezden yola çıkarak, 2000 yılında bu yazılımı yayınlamış. Tor mantığı ile aynı şekilde anonimlik hedeflenerek hazırlanmış.

İnternetin gizli köşelerine gitmek kimin, neden aklına geldi?

1990’larda Körfez Bölgesi’nde filizlenen bir grup matematikçi, kripto – anarşist ve bilgisayar korsanı kendi evlerinde buluşmaya başladılar. Birbirleri ile sıkı bağları olan bu grup, zaman için de Cyperpunklar olarak anılmaya başlandı. Çıkış amaçları kriptografik teknolojinin karmaşık matematiği, anonimlik, bireysel özgürlük ve gizliliğin geniş felsefesiydi. Aslında, devletin kontrol altında tutma ve istediği an erişebilme özgülüğüne karşı başkaldırı hareketiydi. Bugün  Hacktivizm, Kripto – Anarşizm dediğimiz hareketin temelleride o zamanlar atılmış oldu.

Cyperpunk için dönüm noktası, Wikileaks’in ardında ki güçlü vizyoner Julian Assange  tarafından, Cyperpunk hareketinin ne anlama geldiğinin açıklanması ile oldu. Julian Assange, 1980’lerin başından bu yana Cyperpunk hareketinin önde gelen sesiydi Assange’ye göre,  devletin gözetleyemeyeceği gizli şifreleme kodları herkese sağlanmalıydı. Çünkü; devlet ne kadar uğraşırsa uğraşsın, eğer şifreler güçlüyse erişim sağlayamayacaktı. Otoriteye başkaldıran bu hareket, sadece seçkin kişilere ait olmayan, gizlilik, anonimlik, mahremiyet hakkını herkes için sağlamak amacındaydı.

Tabii ki her şey bu kadar masum değildi… Deep Web ‘in karanlık köşelerinde daha tehlikeli işler çevriliyordu.

 

3 Ocak 2015 tarihinde  New York’da, internet gizliliğinin geleceğini etkileyebilecek bir dava görüldü. İpek Yolu (Silk Road) adlı bir internet sitesinden binlerce uyuşturucu satılmıştı.

2011’in yaz aylarında Dark Web’de İpek Yolu’na ait bir reklam belirdi. İpek Yolu her türden yasadışı maddenin bulunduğu bir yeraltı borsasıydı. Çoğunlukla uyuşturucu satışı için kullanılıyordu. Satışların tamamı 1.2 milyar doları buldu. İpek Yolu, Gawker Editörlerinden Adrian Chen tarafından yazılmasıyla daha çok insan tarafından farkedildi. Yazı bir çok insanı siteye çekmişti. Birleşik Devletler ve başka bir çok ülkeden 960.000 kullanıcısı mevcuttu. Bu gizli sitenin temelini “Bitcoin’ adlı kripto para birimi oluşturuyordu. Bitcoin Dark Web’de kara para aklamak için de kullanılıyor. Bitcoin hakkında detaylı bilgi için daha evvel ki blog yazımıza gözatabilirsiniz: https://goo.gl/pmCqyP

Federal ajanlar tarafından takib edilen dava sonucunda İpek Yolu kurucusu Ross Ulbricht, uyuşturucu kaçakçılığı, kara para aklama ve bilgisayar korsanlığı için teşekkül oluşturmak dahil yedi ayrı suçtan hüküm giydi. Site 2013 yılında kapatıldı.

Dark Web ile ilgili ilginç iddialardan biri de 2016 yılında gerçekleşti. Dönemin Amerika başkanı Barack Obama 50 devlet başkanını internetin derin dünyasının nükleer potansiyelini tartışmak için yanına çağırdı. Aşırı görüşlü grupların, metropollerde bombalı eylemler yapmak için, Dark Web’de nükleer maddeler satın almaya çalıştıklarını öne sürdü.